สำหรับคนที่ชอบออกกำลังกาย โดยเฉพาะกีฬากลางแจ้ง สภาวะที่เรียกว่า “ ฮีทสโตรก “ น่าจะเป็นอะไรที่คุ้นเคยกันดี เพราะเป็นสภาวะที่อาจจะเกิดขึ้นได้กับทุกคน และ มีความอันตรายไม่ใช่น้อย ๆ เลย หากคุณไม่รู้วิธีรับมือกับมันอย่างถูกต้อง บทความนี้เราเลยจะพาเพื่อน ๆ ไปทำความรู้จักว่า ฮีทสโตรก คืออะไร พร้อมด้วยเทคนิคแก้อาการ หากคุณประสบสภาวะเช่นนี้ต้องทำอย่างไร
ฮีทสโตรก คืออะไร
โรคลมแดด หรือ ฮีทสโตรก( Heatstroke ) คือ โรคอันตรายที่พบได้บ่อยในช่วงหน้าร้อน โดยเกิดจากที่อยู่ท่ามกลางอากาศร้อนมากเกินไป ทำให้เกิดภาวะร่างกายมีอุณหภูมิสูงกว่าปกติ เมื่อเกิดอาการควรได้รับการรักษาในทันที เพราะอาจส่งผลกระทบที่รุนแรงต่อหัวใจ สมอง ไต และกล้ามเนื้อ หากได้รับการรักษาที่ล่าช้า อาจทำให้อันตรายถึงแก่ชีวิตได้
อาการของโรคฮีทสโตรก
- ตัวร้อนขึ้นเรื่อยๆ จนทำให้ความร้อนในร่างกายสูงถึง 40 องศา
- ไม่มีเหงื่อออก รู้สึกกระหายน้ำมาก
- หายใจถี่ ชีพจรเต้นแรง
- ปวดศีรษะ หน้ามืด ความดันโลหิตต่ำ
- อ่อนเพลีย คลื่นไส้ อาเจียน
สาเหตุ และ เทคนิคแก้อาการ
นายแพทย์ผู้เชี่ยวชาญท่านหนึ่งกล่าวไว้ว่า สาเหตุหลัก ๆ ของการเกิดสภาวะฮีทสโตรกเลย คือ การที่ร่างกายขาดน้ำ ซึ่งอาจจะเกิดจากสภาพอากาศที่ร้อน ในประเด็นนี้เราสามารถป้องกันได้โดยการ อย่าปล่อยให้ร่างกายขาดน้ำ แต่สาเหตุของการขาดน้ำ หรือ กระหายน้ำ ยังมีมาจากปัจจัยอื่น ที่เรามักจะมองข้ามกันอีกด้วย จึงเอามาฝากจะได้ระวังกันไว้ ดังนี้
- เค็มไป การรับประทานอาหารเค็มหรือของกินที่ซ่อนเค็มไว้ทำให้กระหายน้ำมากขึ้นดังที่หลายคนทราบดี ดังมีการศึกษาจากมหาวิทยาลัยทัฟส์ที่ว่าทั้งชายและหญิงกินเกลือเกินกำหนดไปมาก ซึ่งโดยปกติแนะให้บริโภคเกลือไม่เกินวันละ 1 ช้อนชาแต่ว่าในทางอายุรวัฒน์แล้วขอปลอดภัยไว้ก่อนคือสักช้อนชาหรือว่ากว่านิด ๆ ก็ยังได้ แล้วขออย่าลืมว่าเครื่องดื่มก็มีผลกับร่างกายอย่างแอลกอฮอล์ ชาและกาแฟก็เป็นตัวขับน้ำที่ทำให้ท่านกระหายไม่รู้จบได้เช่นกัน
- ได้ยาขับน้ำ ได้ทราบไปแล้วว่าการปัสสาวะบ่อยหน้าร้อนต้องระวังการขาดน้ำ แต่ถ้าได้รับยาหรือแม้แต่สมุนไพรที่มีฤทธิ์ขับปัสสาวะมาตรง ๆ ก็ยิ่งแล้วใหญ่ เพราะยาขับปัสสาวะที่ใช้รักษาโรคหัวใจ อาการบวมน้ำหรือยาขับปัสสาวะลดความดันนั้นทำให้ท่านเสี่ยงทั้ง ขาดน้ำ และ ขาดเกลือแร่ โดยเฉพาะแร่ธาตุสำคัญคือ โพแทสเซียม ที่ในเลือดจะต่ำลงซึ่งผู้เขียนเองพบได้บ่อยในคนไข้ที่ได้รับยาขับปัสสาวะ ดังนั้น จึงควรปรึกษาคุณหมอถ้าเรามีอาการขาดน้ำและกินยาขับน้ำอยู่ครับ
- ช้ำท้องเสีย เป็นของแน่ที่แค่ปัสสาวะมากไปก็กระหายน้ำได้ เช่นเดียวกับการถ่ายหนัก ที่เสียน้ำไปทางอุจจาระมากอย่างการท้องเสียนั้นก็ทำให้คนไข้เกิดอาการหิวน้ำ มีสัญญานปากแห้ง ตาลึกโหลหรือเผลอ ๆ ถ้าเป็นเด็กหรือผู้อาวุโสก็จะพาลซึมความดันตกเอาได้ ดังนั้น ถ้าใครป่วยด้วยท้องเสียในหน้าร้อนต้องรีบรักษาให้หายไม่ถ่ายรั่วออกมามาก หากเป็นไปได้ให้ดื่มน้ำหรือน้ำมะพร้าวก็ได้หรือถ้ากินยาที่ทำให้ท้องเสีย เช่น ยารักษาโรคเก๊าต์ก็ต้องระวังด้วย
- เพลียชุดใส่ เสื้อผ้าเครื่องแต่งกายที่ต้องห้ามมีอยู่ 3 ประการจำง่ายคือรัด เล็กและลึกล้ำไปด้วยสีเข้มที่ดูดความร้อน โดยเฉพาะกับคนที่ทำงานภายนอกออกแดดอยู่กลางแจ้งเช่น ตำรวจจราจร บุรุษไปรษณีย์ เมสเซนเจอร์ และผู้ที่ขายของอยู่ริมทางขอให้เลือกเสื้อผ้าที่เหมาะ ไม่จำเป็นถึงขนาดใส่เสื้อลายดอกออกทำงานแต่อย่างน้อยถ้าไม่ใช่เครื่องแบบก็ควรเปิดคอเสื้อ ไม่ต้องผูกไทและเลือกทรงเครื่องแต่งกายรวมถึงชุดชั้นในให้ไม่รัดแน่นจนเกินไป ถ้าเป็นไปได้เลือกที่เนื้อผ้าหายใจได้ระบายอากาศดี
- ผู้สูงวัย ในเนื้อหาวิชาหนึ่งของวิทยาศาสตร์แห่งอายุรวัฒน์นั้นมีเรื่อง สรีรวิทยา ของผู้ใหญ่อาวุโสที่ พิเศษต่างออกไป โดยกลไกที่เห็นภาพง่ายคือความกระหายที่เปลี่ยนไปกับการรักษาน้ำไว้ที่ไม่เหมือนเดิมเป็นต้นว่าจะกระหายน้ำยากกว่าคนหนุ่มสาว และการตอบสนองของตัวรับปริมาตรน้ำกับความกระหายนั้นลดลงแม้เลือดจะข้นเพราะขาดน้ำก็ตาม พูดง่ายๆ ว่าผู้สูงวัยจะไม่ค่อยกระหายมากแม้จะขาดน้ำจนจำเป็นต้องเติมแล้วก็ตามถือเป็นเรื่องน่าห่วง
อ่านมาถึงตรงนี้เพื่อน ๆ คงจะทราบกันคร่าว ๆ แล้วว่า อะไรที่เป็นสาเหตุทำให้เกิดสภาวะ ฮีทสโตรกขึ้น ก็หวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์กับเพื่อน ๆ ทำให้รู้จักหาวิธีป้องกัน และ หลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง สภาวะเช่นนี้จะได้ไม่เกิดกับตัวเอง
สามารถรับข่าวสารเพิ่มเติมได้ที่ : คลิกที่นี่
อ้างอิง : คลิกที่นี่
